Muisstil pak ik mijn spullen en kleed mij aan. Met een vinger tegen mijn lippen aai ik de hond over haar hoofd en met een, voor mijn gevoel, net te luidde klik trek ik de deur achter mij dicht. Buiten slaak ik een zucht van verlichting, het is doodstil op straat. Midden in de nacht start ik mijn auto en binnen minuten rij ik mijn woonplaats uit en draai ik het volume van de radio omhoog. Klaarwakker met een flinke autorit voor de boeg, probeer ik de spanning in mijn lichaam los te laten. Terwijl de radio ‘you’ll never walk alone’ schalt, rij ik naar een situatie die mij zal veranderen. Een situatie waarvan ik achteraf kan zeggen dat ik er jaren op voorbereid werd een situatie die het begin was van een nieuw proces. De start van een diep persoonlijk proces, een nieuwe wereld, nieuwe mensen en een nieuwe missie.
Ik word binnengelaten door een partner, vermoeid wijzend naar een slaapkamer. Een anders zo levenslustige persoon ligt diep onder de dekens, Holle starende ogen en een glimlach die de ogen niet halen, verwelkomen me. “Ik kan niet meer!!!”. Ik zit naast het bed, niet voorbereid op wat komen gaat. Een hand vindt de mijne en samen zeggen we lange tijd niets.
Dan langzaam, ingehouden, alert, kwetsbaar word ik meegenomen in het verhaal van een jeugd. Uren en uren zit ik in het halfdonker en luister naar het levensverhaal wat decennia niet gehoord kon en mocht worden. Uren een hand in de mijne, uren ogen die in de mijne kijken: krachtig, kwetsbaar, puur! Ogen die scannen en alert zijn op de processen in mij, door ervaring wijs geworden hoe anderen reageren op wat er gezegd wordt. Zij is zich ervan bewust wat er in mij gebeurt, angst niet geloofd te worden en eventuele gevolgen. Angst weer in de steek gelaten te worden en ook bezorgdheid om mij ‘kan jij dit aan?’
“Kan ik dit aan?” Vraagt een stem in mij. Mijn lichaam slaat aan, het voelt gevaar, het wil weg hier. De stemmen trekken door mijn hoofd “dit kan niet waar zijn”, “denk aan jezelf”, “Ik voel me ziek”. “Wie kan ik inschakelen?”, Mijn lichaam bouwt adrenaline op, en zoekt een afvoer voor het te veel, mijn voet en handen beginnen te trillen. Dan komen de beelden, de beelden die proberen de woorden te volgen. Mijn oude werkplek binnen een gesloten instelling wordt het decor, oud-collega’s figureren in mijn hoofd als de daders, ik neem de details waar als in het echt. Ervaringen te gruwelijk om te schrijven, jaren en jarenlang.
Ik luister naar de jarenlange pijn, van verschrikkelijke verkrachtingen en mishandeling. Ruik de muffe, door sigaretten doordrenkte lucht van een kantoor, een kast, een douchecel. Voel rauwe pijn van ruwe oppervlakten. De continue alertheid, het verantwoordelijkheidsgevoel en schuldgevoel naar groepsgenootjes, het even opgelucht zijn als die ene groepsleidster er is, want dan is het even veilig. Het niet geloofd worden, het nooit meer vrij zijn decennialang omdat daders zorgen dat je nooit zult praten. De maatschappij, de hulpverlening en een rechtssysteem welke jouw vertrouwen en jouw geboorterecht hebben geschonden. Die jouw recht op autonomie, om je veilig te voelen en je te mogen ontwikkelen tot je hoogste potentieel, hebben verwoest. Ik word toeschouwer en kan niets doen. Behalve het vasthouden van een hand. De ogen die mij aankijken, lijken te beseffen wat er gebeurt. Een stem stopt lang genoeg om mij bewust te worden wat er in mij gebeurt en wat de gevolgen hiervan kunnen zijn voor ons allebei.
Mijn ervaring, kennis en training komen weer ‘online’. Mijn eigen stem neemt weer de leiding over mijn lichaam en gedachten, terug in het nu. Toepassen wat ik anderen leer. Binnen minuten ben ik mijzelf, tegenover mij ogen die dit beseffen en een stem die verder spreekt.
Dankbaarheid vult mijn hart en ik ontspan. Ik mag hier voor deze persoon zijn! Het jonge kind mag nu eindelijk en veilig spreken over de schaduwen die het decennialang alleen moest dragen. Het bestaan van deze schaduwen ontkent, vermeden, belachelijk gemaakt door een wereld die over het algemeen de schaduwen niet wil zien. De schaduw die de daders op een jong kind plaatsten, wetende dat het nooit geloofd zou worden, wetende dat gerechtigheid niet zou komen.
Deze nacht scheen een licht op de schaduwen, de stem van het kind uit de mond van de volwassene klonk voor het eerst. Een persoonlijke getuigenis mocht eindelijk worden afgelegd. De zon komt op en de vogels fluiten luid wanneer we de kamer verlaten. Bibberend drinken we onze eerste kop koffie en delen een lange stilte van even alleen maar samen zijn,
Na een tijdje hoor ik: “Die vogels laten weten dat er een nieuwe dag is aangebroken”
#geweldindejeugdzorg #trauma #vicarious #zelfzorg
Een nieuwe dag is aangebroken is opgenomen in het rapport 'in gesprek over geweld in de jeugdzorg. Het hele rapport vindt u hier